Gezonde grenzen

De auteur, relatiedeskundige en 'de meest invloedrijke therapeut op Instagram', laat geen relatie of situatie onbesproken als het gaat om het stellen van grenzen. Ze besteed veel aandacht aan de redenen waarom het veel mensen niet lukt om grenzen te stellen of om deze zelf na te leven. Waarom en wanneer je wél grenzen aan kunt geven wordt met tal van concrete voorbeelden en verhalen uit haar praktijk ondersteunt. Voor heel veel lezers zal dit boek op dat gebied een goede steun kunnen bieden.

Als iets je niet bevalt, doe er dan iets aan’ , betoogt instagramtherapeute en relatiedeskundige Nedra Glover Tawwab in Gezonde Grenzen, waarmee ze de New York Times bestsellerlijst haalde.
Duidelijke taal dus en nu nog even dat varkentje wassen. Dat is met dit boek inderdaad heel goed mogelijk. Tawwab hanteert heldere taal, maakt het probleem op eenvoudige wijze inzichtelijk, geeft handvaten, op gestructureerde wijze richting, verstrekt informatie over het ontstaan en in stand blijven van ongezonde grenzen en biedt verdieping waardoor verandering van gedrag mogelijk wordt.

‘Ongezonde grenzen zullen je overal achtervolgen’

Gezonde Grenzen is om meerdere redenen beter dan het populaire 'Als hij maar gelukkig is' van Robin Norwood uit 1985 dat zeer vaak in herdruk verscheen. Norwood beperkt zich tot het op informatieve wijze bespreken van de grenzeloosheid van vrouwen die zich verliezen in hun relatie maar geeft weinig praktische handvaten om zelf te veranderen. Bovendien geldt grenzeloosheid niet enkel op het vlak van liefdesrelaties. Meestal speelt eenzelfde houding ook op het gebied van werk, vrienden en overal waar mensen met elkaar communiceren. Dat leidt regelmatig tot burn-outs, depressies en angsten. Tawwab weet hier gelukkig wel raad mee en geeft eenvoudige oplossingen.

Het boek bevat twee delen die gezamenlijk uit vijftien hoofdstukken bestaan. In het voorwoord vertelt de schrijfster dat ze niet alleen uit het leven van haar cliënten put maar ook uit eigen ervaring spreekt. Ze moet nog steeds consequent haar assertiviteit en zelfdiscipline oefenen en reële verwachtingen koesteren om gezonde grenzen te blijven hanteren. Verderop schrijft ze dat men al doende leert en dat het steeds makkelijker gaat om goed voor jezelf te zorgen.

‘Grenzen zullen je bevrijden‘

‘Opkomen voor jezelf heeft als consequentie dat je moet leren omgaan met gevoelens van ongemak en schuld ervaart’ vertelt de inleiding . Daarna start Deel een met een uitleg over hoe belangrijk grenzen zijn. Want grenzen zijn verwachtingen en behoeften, die helpen om je prettig te voelen in relaties met anderen. Stelt een mens geen grenzen dan voelt hij onder andere wrok, angst, depressie, prikkelbaarheid en frustratie.

‘Als je ja zegt tegen iets wat nee voor je is, voel je het als een signaal in je lichaam’
‘het zit in de zucht voor je de telefoon opneemt’

De schrijfster maakt een onderscheid tussen poreuze, rigide en gezonde grenzen. Ze legt uit welk gedrag hoort bij deze verschillende categorieën. Zo stellen mensen met poreuze grenzen zich bijvoorbeeld afhankelijker op en willen ze graag pleasen. Zij die rigide grenzen hebben, stoten mensen van zich af en bouwen muren om zich heen.
Diegenen met gezonde grenzen kunnen bijvoorbeeld ontspannen ‘nee’ zeggen en horen zonder zich te verontschuldigen. Ze tonen hun kwetsbaarheid enkel aan degenen die hun vertrouwen verdiend hebben. Op het eind van het boek staat een zelfevaluatie waarmee je kunt zien in hoeverre je tot de diverse categorieën behoort.

‘Assertiviteit wil zeggen je gevoelens openlijk overbrengen zonder anderen aan te vallen. Het houdt niet in dat je eisen stelt; nee het is een manier om af te dwingen’

Grenzen aangeven leidt soms tot vervelende reacties en ook daar kun je mee leren omgaan. Tawwab omschrijft hoe dat klinkt en eruit ziet en geeft op gedetailleerde wijze voorbeelden van hoe men daar op kan reageren en wat men precies terug kan zeggen. Ook hanteert ze hierbij moderne termen als ghosten en enmeshment die meteen worden verklaard. Dat enmeshment hetzelfde is als de term symbiose werd niet meteen duidelijk. Het hanteren van de Engelse termen heeft als voordeel dat haar instagramposts op @nedratawwab makkelijker te volgen zijn.

Na uitleg over de oorzaken van het hanteren van ongezonde grenzen waarbij trauma’s uit het verleden een grote rol kunnen spelen, behandelt ze allerlei gebieden waarop grensoverschrijdend gedrag plaatsvindt. Dat kan ook het uiten van vooroordelen op het gebied van ras of gender zijn. Tawwab formuleert voorbeeldzinnen om hier assertief op te kunnen reageren.
In deel 2 geeft ze specifiek informatie over het stellen van grenzen op speciale deelgebieden zoals familie, liefdesrelaties, vriendschappen, werk en social media. Elk hoofdstuk eindigt met vragen die helpen om je grenzen en hoe je ermee omgaat in kaart te brengen waardoor je beslagen ten ijs komt in je weg naar verandering.

De kracht van dit boek zit in de details, de helderheid en de praktische benadering. Het begin is een soort kennismaking en blijft nog een beetje aan de oppervlakte maar verderop worden uitleg en oplossingen diepgravender waardoor de beoefenaar zich naar de diepere lagen in zichzelf begeeft, de plaats waar daadwerkelijk verandering kan plaatsvinden. Het varkentje kan nu effectief gewassen worden.

Het is altijd goed om je grenzen aan te geven en hoe je dat kunt doen beschrijft Nedra Glover Tawab in haar boek: Gezonde Grenzen.
Ze is een bekende therapeute en heeft vele volgers op Instagram, Zelf had ik nog nooit van haar gehoord, maar dit boek leek mij erg interessant en wellicht kon ik er nog wat tips uithalen.

In het voorwoord beschrijft ze dat veel volgers op Instagram haar vragen stelden en dat ze probeerde die te beantwoorden. Aangezien niet iedereen haar kent, kwam ze op het idee om verhalen van volgers te bundelen in een boek en daarbij tips te geven, zodat ze een groter bereik kreeg.
De voorbeelden lopen uiteen van familie/relatieproblemen naar werkgelateerde problemen.
Niet ieder voorbeeld vond ik even interessant, soms was het wat langdradig. Er zijn veel tips hoe om te gaan met stress en dergelijke en dit wordt begrijpelijk beschreven.
Aan eind van ieder hoofdstuk/voorbeeld zijn er vragen die de lezer zelf kan beantwoorden.
De schrijfstijl is fijn, ze gebruikt alledaagse woorden, waardoor het interessant blijft.

Het boek heeft mij verrast. Je hebt eigenlijk geen idee wat problemen met een mens kan doen en wat voor invloed dit kan hebben op jouw leven.
Ik vond het een leerzaam en makkelijk leesbaar boek, waarin goede en bruikbare tips worden gegeven om je grenzen aan te geven, een boek dat iedereen kan/zou moeten lezen en waaruit iedereen ook tips kan halen.

Gezonde grenzen ik dacht dat ik die al aardig goed voor elkaar had maar dit boek zette me toch weer aan het denken. Met veel plezier heb ik het gelezen en er waren voorbeelden bij waarin ik veel herkende. Alsof ik mezelf zo in het plaatje kon plakken. De familie, vrienden en werkgrenzen waren voor mij de meest interessante hoofdstukken waarin veel herkenbare dingen naar voren kwamen. De opdrachten/reflectievragen zijn uitdagend en zetten je aan tot nadenken over je eigen grenzen. Dit maakt dat het een soort van ontdekkingstocht wordt of je eigen grenzen wel echt je grenzen zijn of dat ze misschien toch scherper moeten. De eerste aanpassingen zijn dan ook inmiddels gemaakt in mijn gezonde grenzen!